glasnost ve perestroyka

Savas Michael’in glasnost ve perestroyka için yürüttüğü kampanya

15 Kasım 2003

Aşağıda Dördüncü Enternasyonal’in Uluslararası Komitesi’nin o yıllarda yayın organı olan Dördüncü Enternasyonal’in Eylül 1987 tarihli sayısında yer alan baş yazıdan (Ekim Devrimi’nin 70. Yıl Dönümü Üzerine) alınmış bir pasajı yayınlıyoruz. Başlık sonradan eklendi.

(…) Healy, demokratik haklarla ilgili konuların "Trotskiy’in örgütlü muhalefetinin esasını" oluşturduğunu iddia ederken tamamen haksızdır. Sol Muhalefetin öne çıkardığı esas programatik konu, Stalin’in tek ülkede sosyalizm teorisine karşı, dünya sosyalist devrimi perspektifi için kavga vermekti. Trotskist hareketin içinde 50 yıla yakın bir süre (1937-85) bulunduktan sonra Healy bu büyüklükte bir siyasi "hata" yapabiliyor, çünkü artık o dünya sosyalist devrimini aklına bile getirmiyor.

Healy’nin siyasi çürüyüşü yansımasını, uluslararası alandaki tek taraftarı olan Yunanistan’daki İşçilerin Devrimci Partisi’nden [Türkiye’de bu parti Yunanca baş harfleri EEK kısaltmasıyla tanınıyor –ç.n.] Savas Michael’in izlediği hatta buluyor. Yunanistan Komünist Partisi’nin her iki hizbine utanmazca ve talihsiz bir şekilde kur yaparak kendisini Atina’nın maskarası haline getiren bu siyasi palyaço, şimdilerde glasnost ve perestroykanın lehine telaşlı bir kampanya sürdürmekle meşgul. Bir günlük gazete çıkartmak üzere hazırlıklar yaptığı şu sıralarda, Kremlin’den destek alabilme yarışına girmiş olan Michael, Sovyet Bürokrasisini, Yunanistan EEK’sinin [yazının İngilizce orijinalinde Britanya’daki WRP’den ayırt edebilmek partinin isminin kısaltılmış halinin önüne "Yunanistan" tanımlaması eklenmiş-ç.n.], Gorbaçov’un politikalarının tanıtımını yapmak ve bu politikalara hayranlık duyulmasını sağlamak için yerleşik Stalinist partilerden daha fazla şey yaptığına ikna etmeye çalışıyor. Michael’in gazetesi Sosyalist Değişim, Pravda, İzvestia ve diğer Sovyet yayınlarında yer alan makaleleri yeniden dolaşıma sokan bir araç haline gelmiş durumda. Kremlin’e çekilen yağ o kadar apaçık ki, en sonunda Michael Sosyalist Değişim’in 14 Ekim tarihli sayısında kendisini şu satırları yazmak zorunda hissetti: "yayınlarımızda bu Sovyet makalelerinin basılıyor olması, bunların görüşlerinin EEK’nin Merkez Komitesi’nin organları tarafından benimseniyor oluşuna karşılık gelmemektedir."

Healy’nin inayetiyle Michael ufukta beliren Amerikan-Sovyet anlaşmasına kollarını açtı. Michael’in gazetesinin 23 Eylül tarihli sayısının başyazısında Yunanistan EEK’si "Reaganizmin savaş çığırtkanlığı politikasına karşı elde edilen ilk umut verici başarı ile ilgili olarak duyulan anlaşılabilir bir sevinç söz konusu" şeklinde bir ifade yer aldı. Dördüncü Enternasyonal’in bütün tarihi boyunca Trotskistler, hiçbir zaman için Sovyet bürokrasisi ile emperyalizm arasındaki anlaşmaları övmediler, ne de bu türden anlaşmaların Sovyet ya da uluslararası işçi sınıfının çıkarlarına hizmet ettiğini söyleyen Stalinist iddiayı kabul ettiler. En azından Marksistler silahsızlanma anlaşmalarının nükleer savaş tehlikesini azaltma yönünde, az da olsa bir etki yaptığına dair iddialara hiçbir zaman inanmadılar.

Ancak söz konusu başyazı utanmazca şunu ileri sürüyor: "ABD ve SSCB’nin orta ve kısa menzilli nükleer füzeleri imha etmeye yönelik bir anlaşmaya doğru ilerlemelerini öngören Amerikan-Sovyet anlaşması, emperyalizmin derin ekonomik ve siyasi krizinin üst düzeyde açığa çıkmasıdır."

Yazı şu inanılmaz çağrıyı yaparak devam ediyor: "Görüşmelerde Glasnost." Bütün anlaşmalar, SSCB’deki siyasi devrimi güçlendirmek ve sosyalist devrimi Batıya yaymak için kullanılmalı." Michael ve Healy’nin bu talebi Gorbaçov’a mı, yoksa Reagan’a mı yönelttiği çok açık değil!

Healy’nin ve uşağı Savas Michael’in evrimi, Uluslararası Komite içinde ilk olarak 1982’de, Healy’nin pro-Stalinist düşüncelerini açıkça ilan etmesinden epey zaman önce patlak vermiş olan mücadelenin haklılığını gösteriyor. (Şunu belirtmek gerekir ki, Healy 1982 ve 1984 yılları arasında siyasi çizgisi ile ilgili olarak yapılan tartışmalara katılmayı ve İşçilerin Ligası tarafından yöneltilen eleştirilere cevap vermeyi kabul etmedi.) Bu evrim, aynı zamanda, bölünmenin taşıdığı siyasi anlamı da vurguluyor.

Uluslararası Komite, Healy’den kopmamış olsaydı, siyasi devrim programının, tam da en can alıcı şekilde güncelleştiği bir sırada, Stalinist bürokrasinin siyasi koltuk değneği olarak kullanılacaktı.